Behandelvormen

Psychologische behandeling
In een psychologisch behandeling bekijk je samen met de psycholoog wat de klachten zijn, waar het probleem ligt en wat de hulpvraag is. De psycholoog kan in de behandeling de klachten niet voor jou op lossen, wel kun je in een behandeltraject uitzoeken hoe jij je beter kunt voelen of hoe je anders met jouw klachten om kunt gaan. Een psycholoog kan geen medicatie voorschrijven: indien je vraag op dit vlak ligt adviseer ik je te overleggen met de huisarts en om een verwijzing naar een psychiater te vragen.
In psychologische behandeling vindt er soms verwerking plaats, soms een stuk acceptatie van iets wat onveranderbaar blijkt, maar in het algemeen verkrijg je vaak meer begrip en inzicht in het ontstaan van de klachten en vooral ook welke factoren van instandhoudende invloed zijn op de klachten. Van daaruit kun je nieuwe wegen inslaan. Iedere psychologische behandeling vraagt de bereidheid om bij jezelf naar binnen te kijken; naar je eigen gevoelens, gedachten en gedrag. Het kan zijn dat je moeilijke zaken, of bepaalde kanten van jezelf waar je liever niet naar kijkt, toch onder ogen krijgt. Dit kost energie en psychologische behandeling vraagt om die reden dus echt om een bewuste keuze en motivatie.

KOP-model
Het KOP-model van Rijnders&Heene (2015) staat voor Klachten = Omstandigheden x Persoonlijke stijl. Dit model gaat er vanuit dat de klachten die je ervaart altijd te maken hebben met de omstandigheden die je (recent) hebt meegemaakt en de copingstijl die je bij voorkeur hanteert, ofwel; hoe je met deze omstandigheden om gaat. Op deze manier kan er na het intakegesprek snel overzicht verkregen worden om te begrijpen wat er aan de hand is. Dit model kun je zien als een ‘kapstok’; het geeft goede aangrijpingspunten om te kijken waar de behandelinterventies zich in de volgende (behandel)fase op gaan richten.

Cognitieve Gedragstherapie
Cognitieve Gedragstherapie (CGT) is een vorm van psychotherapie en bestaat eigenlijk uit twee onderdelen; cognitieve therapie en gedragstherapie. Doorgaans wordt dit als een geïntegreerde behandeling aangeboden. In deze vorm van behandeling bekijken we samen en veranderen we waar nodig manieren van denken en interpreteren, doen en laten. Soms ligt de nadruk in de therapie meer op de cognitieve kant en soms meer op de gedragsmatige kant. Exposure, rescripting, rollenspellen, het uitdagen van gedachten en gedragsexperimenten zijn bijvoorbeeld technieken die je vanuit de CGT kunt inzetten.
Acceptance and Commitment therapy (ACT) is een derde generatie gedragstherapie die mensen helpt om op een flexibele manier om te gaan met de obstakels die ze tegenkomen (Acceptance), zodat men kan blijven investeren in de dingen die ze écht belangrijk vinden (Commitment). Op de website ACT in Actie kunt u leuke ACT-oefeningen en ACT-metaforen vinden die gratis te downloaden zijn: Oefeningen, Metaforen & Folders – ACT in Actie. Tevens is er een leuk boek geschreven (vrij te gebruiken en te delen) door Gijs Jansen (specialist in de Acceptance and Commitment therapy) waarin er vanuit de positieve psychologie en ACT 22 vragen beantwoord worden die regelmatig aan een psycholoog gesteld worden. De antwoorden zijn vooral bedoeld om het leven leuker en gemakkelijker te maken. Dit e-boek vind je hier.

In deze folders kun je lezen wat cognitieve gedragstherapie specifiek voor jouw klachten kan betekenen:

Kijk ook op de website van de Vereniging voor Cognitieve Gedragstherapie voor meer informatie. 

EMDR
Eye Movement Desensitization and Reprocessing (kortweg EMDR genoemd) is een therapievorm voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een ingrijpende gebeurtenis. Vastlopen in de verwerking van een ingrijpende gebeurtenis zorgt ervoor dat je je anders voelt, je anders gedraagt, denkt en reageert op je omgeving. Vaak is het je omgeving die signaleert dat er iets is verandert bij jou. Het kan zijn dat de gebeurtenis ervoor zorgt dat je er steeds terugkerend angstige beelden of gedachten over hebt, dat je nachtmerries hebt, of dat je uit alle macht alles probeert te vermijden wat je doet terug denken aan hetgeen je hebt meegemaakt. Je kunt je ook prikkelbaar of somber voelen en steeds slechter gaan slapen.   

EMDR heeft zich bewezen als een effectieve behandelvorm voor patiënten met een posttraumatische stressstoornis. In de loop der jaren is er steeds meer practice-based ‘bewijs’ , waar ook wetenschappelijk onderzoek naar gedaan wordt, dat EMDR-behandeling bij een scala van andere klachten (zoals paniek, negatief zelfbeeld of aanhoudende lichamelijke klachten) ook goede resultaten geeft.

Situaties waarbij EMDR een passende interventie kan zijn bijvoorbeeld:
– een traumatische ervaring zoals een auto ongeval, een verkrachting, een brand of een overval
– traumatische gebeurtenissen rondom medische situaties en (aanhoudende) pijnklachten
– traumatische gebeurtenissen in het kader van een negatief zelfbeeld
– een traumatische bevalling
– verlieservaringen; zoals gebeurtenissen rondom het verlies van een baan, het verlies van een geliefde of het verlies van autonomie.

Je kunt de folder ‘Wat is EMDR’ hier downloaden: Wat is EMDR.
Kijk ook op de website van de Vereniging EMDR Nederland voor meer informatie. 

Schematherapie
Schematherapie is een vorm van psychotherapie voor mensen met recidiverende angst- en stemmingsklachten en persoonlijkheidsproblematiek. Onderliggende hardnekkige patronen (schema’s) zijn vaak aanwezig, die hun oorsprong vinden in de jeugd, en vandaag de dag nog erg het denken, voelen en gedragen bepalen. In schematherapie wordt de invloed van ervaringen uit de jeugd op denken en doen onderzocht. Er vindt vaak een stuk verwerking plaats, maar het actief aanleren van andere gedragsstijlen is minstens zo belangrijk, zodat schema’s minder van invloed zijn op het dagelijks leven. 
Schematherapie is doorgaans een langerdurende vorm van psychotherapie in de specialistische GGZ. In de praktijk worden er technieken uit de schematherapie ingezet en gewerkt volgens het kortdurende schematherapie protocol van van Vreeswijk & Broersen (2017).

Voor meer informatie kijk ook op: Schematherapie.